Ιδεολογία

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΔΙΚΗΣ ΜΑΣ ΕΥΔΑΙΜΟΝΙΑΣ

Μεγαλώνουμε στην ακρογιαλιά, απέναντι στις γραμμές των οριζόντων, την ισχυρότερη πρόκληση για ταξίδι. Όσο πλησιάζουμε την πρώτη γραμμή, αυτή ξεμακραίνει και μεταμορφώνεται σε αέναο προορισμό... Διαβάστε Περισσότερα

 
Eudemonia.gr
Food Landscapes

Τούρτες πασχαλινές, καλιτσούνια και μελιτίνια, ανάμεσα στα «θεριά» του Καρπαθίου πελάγους

Κούκνουκας «όφεντρα»

Είναι κάτι μικρά αρτοποιήματα γεμισμένα με χλωρή μυζήθρα, που μόλις τα δοκιμάσεις σε κυριεύει η λαμπρή αίσθηση της μεγάλης γιορτής, το αστραφτερό λευκό των σοκακιών, η ευωδιά της άνοιξης, το αισθαντικό Θείο Πάθος, το πανηγυρικό άρωμα της ζύμης που ψήνεται, το μελένιο «νόστιμον ήμαρ» πασπαλισμένο με εξωτικές νότες κανέλας. Χωρίς αυτά η Μεγάλη Εβδομάδα δεν θα είχε ιδιαίτερη γεύση και η προσμονή της απελευθερωτικής Ανάστασης θα ήταν υποτονική. Πάσχα σημαίνει ζυμώματα, και Μεγάλη Εβδομάδα μεγάλα φουρνίσματα. Continue reading…

Travel Tales

Η πορεία των Εικόνων της Ολύμπου μέσα στα μυστήρια της φύσης και του πολιτισμού της

Περιφορά των εικόνων τη Λαμπρή Τρίτη στην Όλυμπο της Καρπάθου.

Η Όλυμπος κοιτάζει το μέλλον, μένοντας προσηλωμένη στο παρελθόν, εκεί που κυριαρχούν οι ζώσες σκιές των προγόνων, ιδιαιτέρως των σπουδαίων μερακλήδων. Γιατί στην Όλυμπο το γλέντι είναι ταυτότητα, και ταυτότητα σημαίνει ιδεολογία και μνήμη. Όλα αναδύονται στο γλέντι και στο χορό στο Πλατύ, κι ο σεβασμός, και η μερακλοσύνη, και η αρετή, και η κοινωνικότητα, και ο πλούτος, και η ομορφιά, και ο έρωτας. Αλλά, κυρίως, είναι λατρεία των προγόνων, και υπόσχεση ότι δεν θα τους ξεχάσουν ποτέ• για την ακρίβεια, δεν θα τους εγκαταλείψουν και θα αγωνιστούν να κρατήσουν ζωντανή τη μνήμη τους, που σημαίνει τα παραδομένα ιερά και όσια. Κι η περιφορά των εικόνων τη Λαμπρή Τρίτη σε ζωτικά σημεία της επικράτειας της Ολύμπου, είναι αυτό ακριβώς, η Ανάσταση της μνήμης των νεκρών και η εκδήλωση πίστης στις παρακαταθήκες τους. Continue reading…

Αγκινάρες γεμιστές με ρύζι.
Food Landscapes

Αγκινάρες γεμιστές με ρύζι και ριζότο με αγκινάρες, επίσημα φαγητά της άνοιξης στο Τόξο της Λύρας

Στο τόξο της λύρας – στην Κρήτη, στην Κάσο και στην Κάρπαθο – σημαίνουν την άνοιξη οι αγκινάρες, που σηκώνουν τα κεφάλια τους επάνω από τις ξερολιθιές, στους γύρους των τοιχισμένων κήπων. Αγκινάρες ημιάγριες, ελαφρώς εξευγενισμένοι απόγονοι των άγριων που προτείνουν απειλητικά τα σκληρά αγκάθια τους αδέσποτες στα βουνά. Όλη αυτή η αγριάδα βγαίνει στη γεύση τους και μας θυμίζει τη νοστιμιά του πικρού που σπεύσαμε να απεμπολήσουμε από τη διατροφή μας, μαζί με τις αναμνήσεις μας από το αρχέγονο τροφοσυλλεκτικό στάδιο που έζησε το είδος μας εκατομμύρια χρόνια. Ευτυχώς που υπάρχουν και οι αγκινάρες, που όσο τροφαντές και περιποιημένες τις καλλιεργούμε τώρα, διατηρούν την ημιάγρια φύση τους και μας ξυπνούν εποχές που η τροφή ήταν εναρμονισμένη με τη φύση. Κι αυτές οι αγκινάρες, την Μεγάλη Εβδομάδα, είναι ακόμη πιο νόστιμες. Continue reading…

Food Landscapes

Οι μαζιριές των μητάτων της Κάσου, το μικρό θαύμα των ακριών του Αιγαίου

Στα κασιώτικα μητάτα οι φωτιές είναι φυσικές από ξύλα του τόπου.

Από το πιο μεγάλο, το κύμα που ποτέ δεν ησυχάζει, μέχρι τα άπειρα μικρά που εκρήγνυνται σαν φαντασμαγορική αστροβροχή, η θάλασσά μας, είναι σπαρμένη θαύματα και μάγια. Μια λέξη που κατάγεται κατευθείαν από τη λαλιά του Ομήρου, χιλιάδες χρόνια τώρα, επιμένει με σθένος να ακούγεται στους μοντέρνους καιρούς μας σε μια αλίκτυπη, βραχώδη έξαρση στη συμβολή της Μεσογείου με το Αιγαίο, μόνον εκεί, σαν τις ενδημικές σαύρες των μικρών τόπων, ή το άνθος των βραχονησίδων στην άκρη του όρμου του Βάι και στο πολύνησο της Κάσου. Και μόνο το όνομά τους, οι μαζιριές των μητάτων της Κάσου, είναι μια σπουδαία, άυλη, πολιτισμική κληρονομιά. Αλλά δεν είναι μόνον αυτό. Δεν είναι, κυρίως, αυτό. Επί της ουσίας, και οι ίδιες αυτές καθαυτές και η αρχέγονη διαδικασία παραγωγής τους, είναι εξαιρετική γευστική υλική πολιτισμική κληρονομιά. Continue reading…

Art Studio Dreams

Παθών Εγκώμια: Επιτάφιος Θρήνος και παρηγορητική Ανάσταση τη Μεγάλη Εβδομάδα της άνοιξης

Παθών εγκώμιο, η Μεγάλη Εβδομάδα της άνοιξης

Ο ωραίος κάλλει παρά πάντας βροτούς ως ανείδεος νεκρός

καταφαίνεται, ο την φύσιν ωραΐσας του παντός.

Ζούμε την πλέον αισθαντική συνομωσία της φύσης με τη ψυχή. Τα Εγκώμια της ίδιας της ύπαρξής μας και του τρόπου μας να βλέπουμε τη ζωή. Να ζούμε τον βίο μας. Ένας γοερός Επιτάφιος Θρήνος στην καρδιά του ολάνθιστου οργασμού της φύσης, για τη σωτηρία της ψυχής, για την Ανάσταση της ελπίδας. Μεγάλη Εβδομάδα! «Κύματι θαλάσσης…», «Ήλιε δικαιοσύνης…», «Σε των επί υδάτων…», «Έκστηθι φρίττων ουρανέ…». Η φύση και η άνοιξή της δεν είναι ουδέτερο σκηνικό – ή απλώς εποχή των μυροφόρων – αλλά πλήρης κοσμοθεωρία. Ανθοφορία, ευωδία, κάλος, εξέγερση, πάθος, μαρτύριο, θάνατος, ανάσταση, ποίηση. Εξύψωση με την ώθηση των κύκλων της φύσης μέχρι την υπέρβαση, πέρα από τα θνητά ανθρώπινα· «εις σωτηρίαν υμών των μελωδούντων»… Continue reading…

Food Landscapes

Οβριές και άγρια σπαράγγια, η πρώτη γεύση της άνοιξης

Ο Θεός κρύβεται στα μικρά και ταπεινά. Κι οι οβριές και τα άγρια σπαράγγια είναι ταπεινά βλαστάρια, αδέσποτα, που ξεπετάγονται και μεγαλώνουν θεομόναχα στους τράφους και τις ρεματιές, σε τόπους υγρούς και σκιερούς μόνο με τη φροντίδα του Θεού, άγρια, χωρίς να τα σπέρνει και να τα καλλιεργεί κανένας. Ο Γιώργος Σεφέρης που μας δίδαξε τη μεγαλοσύνη των ταπεινών πραγμάτων, μας υπενθυμίζει στο «Θερινό Ηλιοστάσι»: «Ο θαλασσινός άνεμος κι η δροσιά της αυγής  / υπάρχουν χωρίς να το ζητήσει κανένας». Όμως, η αλήθεια είναι, ότι οι οβριές – αβρωνιές τις λένε στην Κρήτη, αρβουνιές στην Πιερία – και τα σπαράγγια,  δεν είναι εντελώς μόνα. Έχουν και την συμπαράσταση των θάμνων που τα προστατεύουν και τα υποστηρίζουν για να υψώσουν το κυπαρισσοειδές ανάστημά τους τα σπαράγγια, και το πιο δενδροειδές οι οβριές, προς τον ουρανό, ο οποίος την εποχή που μεγαλώνουν αρχίζει να παίρνει το πλέον λαμπερό, ανέφελο, γαλανό χρώμα του. Είναι που προβάλουν στον επάνω κόσμο μαζί με την Περσεφόνη, αντάμα με την άνοιξη. Continue reading…

Food Landscapes

Κουμαρίσιο τσίπουρο, το σπάνιο απόσταγμα από άγρια κούμαρα με την αύρα του Ολύμπου

Τσιπουρο από κούμαρα.

Ήταν καλοχρονιά εφέτος για τα τσίπουρα από άγρια κούμαρα. Τα καζάνια στους παραδοσιακούς οικισμούς του Κάτω Ολύμπου πήραν, ξανά, φωτιά από τις 5 έως και τις 19 Μαΐου, και ένα πολύ ιδιαίτερο φυσικό απόσταγμα, μυρωδάτο και δυναμικό, στάλαζε υπομονετικά, αποταμιεύοντας τον φλογερό χαρακτήρα του, για να τον απελευθερώσει στις κατανύξεις στη χάρη της παρέας και στην ιεροτελεστία του επίσημου ποτού τις συντροφιάς, που δένει τους συμμέτοχους με ευφρόσυνους δεσμούς, ευλογημένα μοιράσματα και δοξολογίες της ζωής. Μήνες ζυμώνονταν οι άγριοι καρποί της κουμαριάς – που μεγάλωσαν στις κλιτύες του θεϊκού όρους χωρίς να τους το παραγγείλει κανείς παρά η φύση τους μοναχά – μέχρι να έρθει η καλή ώρα τους και να βράσουν στο καζάνι για να επιτελέσουν τον θεάρεστο προορισμό τους. Continue reading…

Food Landscapes

Χταπόδι με ασκολύμπρους ή ακάνους ή πάγκαλους: Η αποκάλυψη της βαθιάς φύσης του εξερευνητή τροφοσυλλέκτη

Χταπόδι με ασκολύμπρους, λιαστές ντομάτες και αγγουράκια κάπαρης.

Ακάνοι; Πάγκαλοι; Τι μπορεί να σημαίνουν αυτά τα ονόματα; Ας τους πούμε ασκολύμπρους για να συνεννοηθούμε. Αλλά και πάλι, αυτό το εξωτικό – με την έννοια του άγνωστου και του ανοίκειου – άγριο και επιθετικό βλαστάρι, είναι γνωστό έως και οικείο, παρά τα αγκάθια του, για τη νοστιμιά του, στο τόξο της λύρας, στην Κρήτη, κυρίως, αλλά και στην Κάσο και την Κάρπαθο, και όπως προσφάτως μάθαμε και στην Κύπρο, που αν και δεν γλεντά με λύρα, αλλά με βιολί, βρίσκεται επάνω στην προέκταση αυτού του τόξου ήδη από τους μινωικούς χρόνους. Στην Κρήτη τους λένε ασκολύμπρους, αλλά στα Χανιά μετατοπίζουν μερικές θέσεις μπροστά το «ρ» και τους αποκαλούν ασκρολύμπους. Στην Κάσο τους λένε ακάνους, φαντάζομαι και στην Κάρπαθο, και στην Κύπρο πάγκαλους, τους οποίους τρώνε με λάδι και λεμόνι. Continue reading…

Travel Tales

Το αεροπλάνο της Άγονης Γραμμής

Στην αρχή έμοιαζε με γλάρο, ίδιο με εκείνον που πετάριζε σαν ένα «ν» σε κάθε θαλασσογραφία που φιλοτεχνούσαμε στα σχολικά μας τετράδια. Πετούσε με ορθάνοιχτα τα φτερά του απέναντι στη Λάστο της Καρπάθου, την ψηλότερη κορυφή των Νοτίων Σποράδων, παράλληλα με τον Πρίονα της Κάσου, πάνω από το Καρπάθιο πέλαγοςπου άφριζε στις ακτές των βουνών που κατέληγαν στο Στρογγύλι, το όριο του φευγιού από την Κάσο προς τη Ρόδο, και γύρω από τον μοναχικό σκόπελο Κολόφωνα, το «πέτρινο καράβι» που συνήθως αγωνίζεται να κρατηθεί στην επιφάνεια των αφρών. Από την άλλη μεριά, το όριο του φευγιού προς την Κρήτη είναι η Λύτρα, μια άλλη επικράτεια κοινών γλάρων και αιγαιόγλαρων, στο άκρο της «αρμαθιάς» των νήσων των Κασίων. Continue reading…

Food Landscapes

Ελαϊκή, η άγνωστη γεύση των μητάτων της Κάσου

Όταν μπαίνεις σε ένα μητάτο στα όρη της Επάνω Γης της Κάσου, χάνεις την αίσθηση του χρόνου. Όλα, μέσα σε αυτά τα απόκοσμα εργαστήρια των παραδοσιακών τυροκόμων, όπου τελετουργείται η αλχημεία των «μαζιριών», σε ξεσηκώνουν για άλματα προς τα πίσω, σε πολύ περασμένους καιρούς. Πόσα χρόνια πίσω; Ίσως εκατό, ίσως χίλια, ίσως και δυο χιλιάδες. Πώς μπορείς, αλήθεια, να χρονολογήσεις ένα μονόχωρο, «ξεροτρόχαλο» – οικοδομημένο, δηλαδή, μόνο με φυσική πέτρα, χωρίς συνδετικό υλικό – κτίσμα, που είναι σκεπασμένο με φύκια και ασπρόχωμα, χωρίς οτιδήποτε ηλεκτρικό, με πανωπόρτι, για να αφήνει το φως, αλλά και κατωπόρτι για να εμποδίζει την είσοδο των ζώων, μόνο με μικρά ανοίγματα, τις «θυρίες», για εξαερισμό; Continue reading…

Related posts
Ελαϊκή, το πιο σπάνιο τυρί του Αιγαίου ταιριασμένο με σκιουφιχτά ζυμαρικά
29 Οκτωβρίου 2020
Αρσενικό Νάξου, τυρί Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης από τα βοσκοτόπια του Διός
9 Μαρτίου 2020
Στάκα, το μαγικό φίλτρο της κρητικής κουζίνας
6 Απριλίου 2020
Food Landscapes

Αγκινάρες άγριες των βουνών και των κήπων γεμιστές με ρύζι και μνήμες

Ναι! Έχει διασωθεί μια αγκιναριά στην Άλωνα στην Κάσο. Όχι στον κάτω γύρο, που τον είχε φυτέψει όλον ο πάππους ο Χριστόφορος, αλλά στον πάνω, από εκείνες που φύτεψε ο πατέρας μου, ο Γιώργης· δίπλα στα μαρτοτούλου(δ)α – μανουσάκια τα λένε αλλού – αυτά τα ευωδιαστά κρινάκια που έχουν ήδη δώσει τα άνθη τους με το πρώτο σκίρτημα της άνοιξης. Μία αγκινάρα έχει σηκώσει για τα καλά απέναντι στο ηλιοβασίλεμα τη μεγάλη «κεφαλή» της και είναι ώριμη για να κοπεί. Γύρω της, άλλες τέσσερις μικρότερες, οδεύουν υπομονετικά προς την ωριμότητα. Όταν ωριμάσουν κι αυτές θα τις μαγειρέψω με την παραδοσιακή συνταγή της Κάσου, αγκινάρες γεμιστές με ρύζι και μάραθο που φυτρώνει αδέσποτος στο «απλάι» που έπαιζα τα πρώτα χρόνια της ζωής μου. Έκοψα τη μεγάλη αγκινάρα για να βοηθήσω τις άλλες να μεγαλώσουν κι αυτές. Έχουν, όμως, ακόμη αρκετές ημέρες δρόμο μπροστά τους.

Continue reading…

Καλιτσούνια κρητικά τριανταφυλλάκια
Food Landscapes

Καλιτσούνια κρητικά της κυρίας Νίνας, πασχαλινά, γλυκά και τριανταφυλλένια

Είναι ζυμωμένα και πλασμένα με την ιδεολογία και τη χάρη της παλιάς νοικοκυράς. Ειδικά τα λαμπριάτικα καλιτσούνια, γλυκά και φινετσάτα σαν ένα μικρό τριανταφυλλάκι, χερικό της κυρίας Νίνας Καραπιδάκη• η υπογραφή της. Είναι παραδοσιακή συνταγή της Κρήτης, την έχω από τη μάνα μου, αλλά το σχέδιο το κάνω, εγώ, αλλιώτικο, για να είναι πιο όμορφα, μας είπε καθώς μας φίλευε με αυτά τα φοβερά καλιτσούνια στην Αθήνα. Αλλά, συμπλήρωσε, δεν σας λέω τη συνταγή εδώ. Θα την κάνουμε να τη δείτε στον τόπο τους. Continue reading…

Food Landscapes

Ελαϊκή, το πιο σπάνιο τυρί του Αιγαίου ταιριασμένο με σκιουφιχτά ζυμαρικά

Τα εξαιρετικά σπάνια τυριά του Αιγαίου, όπως η ελαϊκή της Κάσου, μοιάζει να κατάγονται από τα βάθη του κόσμου των ομηρικών επών, από τη μυθολογία των νησιών, από τα μητάτα της προϊστορίας, όταν ήρωες, υπερφυσικά όντα και απλοί γιδοβοσκοί, τυροκομούσαν, λες, το απόσταγμα του σώματος του τόπου που ταξίδευε στη θάλασσα, μέσα στο σύννεφο της αλισάχνης. Το κρεμώδες μιτσί της Λήμνου έχει, σχεδόν, εκλείψει από τις μάντρες των κεχαγιάδων – μας το έδειξε η Ρένα Λασκαρίδου, στο κτήμα Όλον, η οποία επιμένει να το τυροκομεί εκτός εμπορείου – και το καρίκι της Τήνου – το «μπλε» τυρί από αλεσμένο πέτρωμα ζυμωμένο με αλάτι που ωριμάζει μέσα σε φυσικό φλασκί –  παράγει επίμονα, σύμφωνα με την τεχνική του προπάππου της, μόνο, η Αγγέλα Ρουγγέρη στο παραδοσιακό τυροκομείο της. Ελαϊκή, όμως, συνεχίζουν να παράγουν τα μητάτα στην Κάσο, αλλά σε εξαιρετικά περιορισμένες ποσότητες, λίγες εκατοντάδες κιλά – δύο ή τρεις – που διατίθενται επί τόπου. Continue reading…

Related posts
Ελαϊκή, η άγνωστη γεύση των μητάτων της Κάσου
19 Φεβρουαρίου 2019
Αρσενικό Νάξου, τυρί Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης από τα βοσκοτόπια του Διός
9 Μαρτίου 2020
Στάκα, το μαγικό φίλτρο της κρητικής κουζίνας
6 Απριλίου 2020
Food Landscapes

Ο «Λάζαρος», τα λαζαράκια, η δοξαστική ψαρόσουπα των Βαΐων και το προοίμιο της Μεγάλης Εβδομάδας

Είναι το προοίμιο των τελετουργιών που μετουσιώνουν μεταφυσικά τα μυστήρια της ζωής, αυτά που επιχειρούν να εικονογραφήσουν το θεϊκό κομμάτι του ανθρώπου. Οι εγκόσμιες δυνάμεις σταματούν μπροστά στο θάνατο και εμφανίζονται οι θεϊκές δυνάμεις. Όλα τα ανθρώπινα Πάθη απεργάζονται ολόκληρη τη Μεγάλη Εβδομάδα τη θεϊκή Ανάσταση. Το ίδιο και η άνοιξη. Όλο το χειμώνα κυκλοφορούν συνωμοτικά οι χυμοί της ζωής μέσα στις αρτηρίες της φύσης για να ανθίσουν και να στολίσουν το άνυδρο νησιώτικο τοπίο. Δεν ξέρω γιατί έχουμε συνδέσει στο χωριό μου –  που εμένα μου αρέσει να το λέω Αερικό, στην Κάσο, τα περιδέραια από ορθάνοιχτες μαργαρίτες με το θάνατο. Continue reading…

Χταπόδι πιλάφι.
Food Landscapes

Υπερρεαλιστικό χταποδοπίλαφο από τα απομεινάρια μιας Καθαρής Δευτέρας

«Τι θαύμα αυτό το οχταποδοπίλαφον»! Αυτή η παρενθετική πρόταση στην επιστολή του Ανδρέα Εμπειρίκου στον Δημήτρη Καλοκύρη τον Μάιο του 1973, είχε εντυπωθεί στον νου μου ως κύρια. Πως να ήταν η γεύση του χταποδιού πιλάφι που μαγείρεψε η κυρία Σουλιώτη και εντυπωσίασε τόσο πολύ τον υπερρεαλιστή ποιητή, ο οποίος το συμπεριέλαβε στις «βαθιές εντυπώσεις από την βραχεία διαμονή του στη Θεσσαλονίκη» και το κατέγραψε «με αύξουσα ολονέν χαρά» στις «νέες πολύτιμες εμπειρίες» του: «Επίσης να διαβιβάσετε τους χαιρετισμούς μου στη χαριτωμένη κυρία Σουλιώτη. Δεν ξεχνώ τις περιποιήσεις της και το τόσο εύγευστο γεύμα που μας ετοίμασε (τι θαύμα αυτό το οχταποδοπίλαφον!) μα, ακόμη περισσότερο δεν ξεχνώ την ομορφιά της». Η γεύση του με «στοίχειωσε», και από τότε δεν έπαψα να την αναζητώ με το δικό μου τρόπο. Και ο δικός μου τρόπος νοιάζεται, πάντα, να διατηρήσει ατόφια την πιο ιδιαίτερη και πιο αντιπροσωπευτική γεύση της Μεσογείου, που είναι παρούσα σε κάθε μέτρο των ακρογιαλιών της. Continue reading…

Food Landscapes

Δοκιμάζοντας δρίλλα, σιτάκα και αλευρά με κεράτινο κουτάλι σε μητάτο στην Κάσο

Τα κερατσένια κουτάλια, όπως τα λένε στην Κάσο, δεν συμβολίζουν μόνο τις νόστιμες «μαζυριές» που παράγουν οι βοσκοί στα μητάτα τους – ειδικά τη δρύλλα, την κορφή του γάλακτος πριν αφυδατωθεί και ψηθεί για να γίνει βούτυρο, τη σιτάκα, το μοναδικό μαλακό τυρί ενδημικό της Κάσου, και την αλευρά, τον χυλό από γάλα και αλεύρι που πήζει πάνω στην παρανιστιά και μετά «καίγεται» με κασιώτικο βότυρο, που τα δοκιμάζουν at hoc με αυτά τα κουτάλια – αλλά και μιας αυτάρκους οικονομίας  που την διαπερνά την αρχέγονη λογική του τίποτα δεν πάει χαμένο, όλα είναι χρήσιμα εργαλεία. Continue reading…

Related posts
Κολλιτσάνοι ή κοριτσάνια, το θαύμα των μικρών βυθών και των μικρών πατρίδων
23 Ιουνίου 2015
Χέλι στο κεραμίδι και μπατσαριά στην όχθη της Παμβώτιδας
24 Ιανουαρίου 2017
Food Landscapes

Τα σπάνια μικρά τυριά του Αιγαίου, η άλλη γεύση της νησιωτικότητας

Τα σπάνια τυριά του Αιγαίου, ελαϊκή Κάσου.

Φαντάζουν ως η πλέον αντιπροσωπευτική γεύση των τοπίων του Αιγαίου. Λες και όλη ουσία των παρενθέσεων των ελάχιστων στεριών στην απέραντη θάλασσα, αναφύεται με τη μορφή ευωδιαστών χόρτων, που οι ατίθασες αίγες – που προσομοιάζουν με ηλιοκαμένα παιδιά του καλοκαιριού – και τα μειλίχια πρόβατα – που φαντάζουν ηλικιωμένοι που αργοπατούν υπό το βάρος της εμπειρίας – μετουσιώνουν σε πλήρες γεύσεων γάλα, ακόμη και στις ξηρές εποχές, που οι τυροκόμοι με αιωνόβιες αλχημείες συμπυκνώνουν σε τυρί. Και σύμφωνα με τον χρυσό κανόνα του Αιγαίου, που υπερισχύει στα πάντα, και στα τυριά του, η μεγαλοσύνη, ο πλούτος, η αυθεντικότητα – που είναι συνώνυμη με την ποιότητα –, η νοστιμιά, δεν βρίσκονται στο πολύ, αλλά στο λίγο. Ακόμη και σ’ ένα μικρό, μεγαλειώδες, σπιτικό τυράκι. Continue reading…

Ο καλύτερος μεζές για τη ρακή.
Food Landscapes

Ρακή ή τσικουδιά: Ποιος είναι ο καλύτερος μεζές για το ελιξίριο της κρητικής ευδαιμονίας

Η καλύτερη παρέα της τσικουδιάς – όπως προτιμούν να την αποκαλούν στην Κρήτη – του τσίπουρου, της ρακής, της σούμας ή της ζιβανίας, όλοι θα σου πουν με ένα στόμα, ότι είναι η ίδια η παρέα. Οι άνθρωποι που μοιράζονται και ανασάνουν την ευφρόσυνη ατμόσφαιρα που διαχέουν οι ίδιοι, φέρνοντας στα χείλια τους το μικρό ρακοπότηρο μαζί με ένα χαμόγελο. Όμως, δεν είναι ευχάριστο, η ρακή, να πίνεται «ξεβράκωτη», σκέτη, χωρίς μεζέ. Η ρακή «θέλει πάτο», λένε, για να απλώσει μέσα μας αυτή την αγαλλίαση του οινο-πνεύματος που δεν ξέρεις που αρχίζει η κάψα και που τελειώνει η δροσιά. Έτσι, η παρέα της ρακής, για να κρατήσει και να ανθίσει, πρέπει να γίνει συντροφιά. Continue reading…

Related posts
Στο γλέντι με τις γυναίκες της Ελεύθερνας και το κρητικό πιλάφι
12 Μαρτίου 2018
Στάκα, το μαγικό φίλτρο της κρητικής κουζίνας
6 Απριλίου 2020
Το Γεωπάρκο Σητείας, η Λασιθιώτικη κουζίνα και τα μυστήρια της Γης στην Ανατολή της Κρήτης
7 Ιουνίου 2019
Food Landscapes

Στο άδυτο της παραδοσιακής τυροκομίας: Η ιεροτελεστία της δρίλλας σε κασιώτικο μητάτο

Είναι γευστικό προνόμιο που μπορείς να απολαύσεις μόνο αν βρεθείς πρωί – πρωί στο μητάτο του βοσκού, λίγο πριν ξεκινήσει να τυροκομεί. Αυτό σημαίνει ότι σε έχει προσκαλέσει να δοκιμάσεις «δρίλλα», την λιπαρή επιδερμίδα του γάλακτος – «τσίπα» την λένε στην Κρήτη, «κορυφή» ή «καϊμάκι»  στην ηπειρωτική Ελλάδα – η οποία μετουσιώνεται, εδώ στα παραδοσιακά μητάτα της Κάσου, χειροποίητα, σε «βότυρο» και «αποψήματα», και της Κρήτης σε βούτυρο και στάκα. Από μόνη της είναι μια γενναιόδωρη, αρχοντική, χειρονομία, γιατί η δρίλλα είναι το πιο σπάνιο προϊόν του γάλακτος και δεν κυκλοφορεί έξω από το άδυτο της παραδοσιακής τυροκομίας, ατόφια, χωρίς μεταποίηση.

Continue reading…

Food Landscapes

Σουπιοπίλαφο, σουπιές και ταξίδια στις όχθες του Καρπάθιου πελάγους

Όταν ήμασταν παιδιά παίζαμε με τα κόκαλα των σουπιών. Τα φορτώναμε τόνους όνειρα, καρφώναμε στην κουβέρτα τους ένα ασπρόμαυρο φτερό γλάρου, και τα αφήναμε στους γιαλούς να ταξιδέψουν για μακρινές στεριές. Τώρα, καθώς αγωνιζόμαστε να μείνουμε παιδιά, που δεν έπαψαν ποτέ να περιδιαβάζουν εκείνους γιαλούς στις όχθες του Καρπάθιου πελάγους, παίζουμε με τα σουπιοκόκαλα, φορτώνοντάς τα σουπιοπίλαφο και, πάντα, όνειρα. Continue reading…