Κοντεύουν τριάντα χρόνια που κάνω Χριστούγεννα Στο Χριστό στο Κάστρο με τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη.
– Το Γιάννη το Νυφιώτη, και τον Αργύρη της Μυλωνούς, τους έκλεισε το χιόνι απάν’ στο Κάστρο, τ’ πέρα πάντα στο Στοιβωτό τον ανήφορο· τ’ ακούσατε;
Ούτως ωμίλησεν ο παπα-Φραγκούλης ο Σακελλάριος, αφού έκαμε την ευχαριστίαν του εξ οσπρίων κι’ ελαιών οικογενειακού δείπνου, την εσπέραν της 23 Δεκεμβρίου του έτους 186…

Συνεχίστε την ανάγνωση…

Τίνος είναι η γαλάζια πατρίδα; Δική μου! Τα χωρικά μου ύδατα, αν και ποντοπόρος, και κοσμοπολίτης. Πάντα ήταν δική μου. Από τότε που οι λέξεις «γαλάζια» και «πατρίδα» αποθεώθηκαν στη γλώσσα μου, τη γλώσσα του Ομήρου, και μετουσιώθηκαν, ως εκ θαύματος, σε έννοιες, φιλοσοφία και ιδεολογία. Που σήκωσαν κεφάλι με νόημα, πάνω από τον γραμματικό τύπο και την ηχώ τους, εκτός των περιθωρίων των λεξικών. Που δεν περιγράφουν τυπικά κάτι που θέλουμε να πούμε, αλλά αυτό που εννοούμε, αυτό που νοιώθουμε, αυτό που πιστεύουμε· και το μετουσιώνουν σε όνειρα, ιδανικά, αξίες, Ιστορία. Συνεχίστε την ανάγνωση…

Τα Χριστούγεννα του 2017 καλέσαμε δεκαέξι διακεκριμένους ζωγράφους να στολίσουν, με παιδική διάθεση, το δέντρο του «Βήματος της Κυριακής» με τις μνήμες και τις ευχές τους. Και εφέτος που τις έχουμε ακόμη μεγαλύτερη ανάγκη, θυμηθήκαμε τα ζωγραφικά στολίδια που είχαμε φυλάξει στο κουτί τους και τα βγάλαμε για να εξωραΐσουν τις Άγιες ημέρες.

Συνεχίστε την ανάγνωση…

Έχετε νοιώσει, ίσως, αυτή τη βαριά σιωπή που απλώνεται στην τάξη μετά την είσοδο του καθηγητή και πριν επιλέξει ποιος θα πει μάθημα. Γι αυτό, ίσως, ακούστηκε τόσο εκκωφαντικά ο ψίθυρος του Κώστα: «ξίδι ο καιρός και δε θα ’ρτεί και το μικρό»… Δεν κατάλαβα ποτέ γιατί τον πέταξε έξω από στην ανεμοδαρμένη αυλή του Γυμνασίου μας, στην κορυφή του λόφου, και τον τιμώρησε αφήνοντάς τον εκτεθειμένο στις φοβερές ριπές της τραμουντάνας, αφού, όλοι στο νησί, την ίδια έγνοια είχαν. Αν θα έρθει το Mικρό. Και το «Mικρό» – σε αντιπαραβολή με το «Mεγάλο» που ερχόταν από «Πάνω», από τον Πειραιά – διασκέδαζε πάντα την αγωνία τους και εμφανιζόταν μέσα στην αντάρα της αλισάχνης που ξεσήκωνε η τρικυμία, πότε ως πλεούμενο χορεύοντας στις κορφές των κυμάτων, και πότε ως υποβρύχιο βουτώντας ως το κατώτερο σημείο της επίφοβης αγκαλιάς τους, μέχρι εκεί που τρεμόπαιζε η ελπίδα της άνωσης. Αλλά ο «Πανορμίτης», σε πείσμα των φαινομένων, έφτανε, σχεδόν, κάθε Σάββατο, αφρολουσμένο, στο τέλος του ταξιδιού του στην Κάσο, φορτωμένος ζωή, και έμπαινε στο άβολο λιμάνι του Εμπορειού. Συνεχίστε την ανάγνωση…

Η Κάσος είναι ένα συνεχές ολοκαύτωμα της καρδιάς μας• κι όχι μόνο γιατί η Μικρή Πατρίδα μας έζησε πραγματικό Ολοκαύτωμα στις 7 Ιουνίου 1824 – με το νέο ημερολόγιο – από τον σύμμαχο των Οθωμανών αιγυπτιακό στόλο, αλλά, κυρίως, γιατί μας έμαθε να σκεπτόμαστε και να ενεργούμε σαν ήρωες, σε κάθε εποχή, χωρίς να αισθανόμαστε ήρωες, αλλά, απλώς, ότι ζούμε τον βίο που ταχθήκαμε να διανύσουμε και την προφητεία που αφιερωθήκαμε να εκπληρώσουμε. Γιατί, όσο κι αν δεν το παίρναμε έτσι, δεν είναι ηρωισμός να αποφοιτάς από ένα μονοθέσιο δημοτικό σχολείο – που ο δάσκαλος πάντα αργούσε να έρθει – και μετά από ένα εξατάξιο γυμνάσιο με στοιχειώδη μέση εκπαίδευση, να μπαρκάρεις καμαροτάκι, και μετά να βγαίνεις στην κουβέρτα για όλες τις βαριές δουλειές, από τα ψυχρά βόρεια πλάτη έως τα θερμά νότια μήκη, και μετά να ανεβαίνεις στη γέφυρα δόκιμος, μέχρι, μετά από χρόνια πολλά, να κερδίσεις την κυρίαρχη τέχνη – όπως λέει ο καπετάνιος ποιητής από τα μέρη μας – να σε υπακούει ένα θεόρατο καράβι και να πηγαίνεις με τα νερά όλων των ωκεανών της Γης; Συνεχίστε την ανάγνωση…

Η γιαγιά μου η Καλλιόπη σχολίαζε αποτρεπτικά το πάθος μου για το ψάρεμα με την παροιμία, «του πουλολού και του ψαρά το πιάτο, δέκα φορές ειν’ αδειανό και μια φορά γεμάτο», αλλά εγώ πετούσα στα επτά πελάγη όταν με έπαιρναν μαζί τους στο ψάρεμα. Δεν μου άρεσε, όμως, καθόλου, το βάσανο των κουπιών. Όποιοι έχουν κωπηλατήσει στο Καρπάθιο πέλαγος, ειδικά όταν έχει και λίγο θαλασσάκι, ξέρουν γιατί μιλώ. Για τους ανθρώπους που ήσαν σκληραγωγημένοι να κρατούν σφιχτά την «όχερη» του αλετριού, την αξίνη, την τσάπα, το φτυάρι, ήταν μια δουλειά που έπρεπε να γίνει, απαραίτητη για την επιτυχή έκβαση του ψαρέματος. Για εμένα, όμως, που τα δάκτυλά μου άγγιζαν μόνο τα πλήκτρα της γραφομηχανής, εκείνη την εποχή, και το πληκτρολόγιο αργότερα, ήταν δοκιμασία, που, όμως, δεν ήθελα με κανέναν τρόπο να αποφύγω. Συνεχίστε την ανάγνωση…